Gewone algemene vergadering van de aandeelhouders van 29 mei 2012

INLEIDENDE UITEENZETTING VAN DE GOUVERNEUR

Dames en heren,

In naam van het Directiecomité heet ik u welkom op deze gewone algemene vergadering van de aandeelhouders van de Nationale Bank
van België.

Tijdens de buitengewone algemene vergadering van vorig jaar werden
de  statuten van de Bank gewijzigd, enerzijds om ze te conformeren aan een aantal Belgische en Europese regels voor de organisatie van algemene vergaderingen en anderzijds om enkele aanpassingen van praktische aard aan te brengen. Een van deze wijzigingen is een verschuiving van het aanvangsuur van de vergadering, die dit jaar  voor  het eerst begint om 14 uur in plaats van om 11 uur, zoals voorheen.

Om  aan  de  algemene  vergadering  deel  te  nemen,  hoeven  de
aandeelhouders  hun  aandelen  niet  meer  te  laten  blokkeren  tot  de
vergadering  is  afgelopen.  Voortaan  moeten  ze  op  een  gegeven
registratiedatum   laten   vaststellen  dat  ze   eigenaar  zijn   van  hun
aandelen  en  dienen  ze  de  Bank  daarvan  in  kennis  te  stellen.
Aangezien die nieuwe regel dit jaar voor het eerst van toepassing is,
heeft   de   Bank   besloten   de   aanwezigheidsaanvragen   voor   de
vergadering van vandaag met de nodige soepelheid te beoordelen.

Ter  inleiding  van  deze  vergadering  zou  ik  in  het  kort  de  belangrijke
veranderingen willen schetsen die de Bank in 2011 heeft ondergaan.
Het was immers een jaar dat historisch kan worden genoemd, omdat
de Bank tijdens dit jaar volledig het microprudentieel toezicht ten laste
heeft genomen.

De sinds 2008 heersende financiële crisis heeft duidelijk aan het licht
gebracht dat het nodig was de organisatie en de praktische uitoefening
van het toezicht op de financiële instellingen te verbeteren. Zowel op
Europees  vlak  als  in  België  zag  de  overheid  zich  genoopt  daar  nog
eens grondig over na te denken.

Naar het voorbeeld van de ontwikkelingen in verscheidene landen van de  Europese  Unie  en  op  basis  van  de  aanbevelingen  van  de
Bijzondere  opvolgingscommissie  belast  met  het  onderzoek  naar  de
financiële  crisis  en  van  het  Lamfalussy-comité,  heeft  de  Belgische
overheid in 2010 besloten het toezicht op de financiële sector, en meer
bepaald   de   wisselwerking   tussen   de   Bank   en   de   voormalige
Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA), te
laten  evolueren  naar  een  bipolair  model,  het  zogenoemde  "twin
peaks"-model.

Het koninklijk besluit van 3 maart 2011  heeft uiteindelijk alle  functies
van  het  macro-  en  microprudentieel  toezicht  op  de  banken  en  de
verzekeringen  aan  de  Bank  opgedragen.  Dat  koninklijk  besluit  is  op
1 april 2011 in werking getreden.

Deze datum betekent dus een belangrijk keerpunt in de geschiedenis
van onze onderneming, omdat ze op dat  ogenblik een taak overnam
die  van  groot  belang  is  voor  de  maatschappij  als  geheel.  Deze
opdracht vormt dan ook een belangrijke uitdaging voor de Bank. Bij de
overname van het prudentieel toezicht hadden we immers de plicht het
toezicht  aan  te  vullen  met  de  expertise,  de  competenties  en  de
gegevens  waarover  de  Bank  reeds  beschikte.  We  moesten  dus  de
transversaliteit  en  de  uitwisseling  van  informatie  bevorderen,  die
terzake cruciaal zijn. 

Op  prudentieel  vlak  hebben  we  na  een  collectieve  bezinning
gekozen voor een organisatiemodel dat berust op de toepassing van
het   principe   van   de   dubbele   controle,   waarbij   een   verticale
benadering  met  een  horizontale  benadering  wordt  gecombineerd.
De  verticale  analyses  worden  uitgevoerd  door  de  operationele-
toezichtteams.  Deze  beoordelen  de  onderneming  als  geheel  en
coördineren  het  toezicht  op  basis  van  een  risicoanalyse  en  een
controleplan   per   instelling.   Daarnaast   trachten   de   horizontale
analyses, van de gehele sector en van elke risicosoort afzonderlijk,
de   risico's   en   kwetsbare   punten   te   identificeren   vanuit   een
transversaal  standpunt.  Dit  geïntegreerde  risicobeoordelingsproces
wordt  bovendien  ondersteund  door  de  andere  entiteiten  van  de
Bank,  die  hun  expertise  inzake  macro-economische  analyse  of
kennis  van  de  financiële  markten  aanwenden  voor  het  prudentieel
toezicht.

Concreet   gezien   zijn   vijf   autonome   diensten   belast   met   de
uitoefening  van  het  toezicht.  De  dienst  Prudentieel  beleid  en
financiële stabiliteit stippelt het prudentieel beleid uit, identificeert de
kwetsbaarheden,   met   name   de   systeemrelevante,   en   verricht horizontale analyses van de sector en van de verschillende soorten
risico's,    alsook    van    hun    wisselwerkingen.    Deze    dienst    is
verantwoordelijk voor de horizontale dimensie van het toezicht.
Het  operationeel  toezicht  wordt  uitgeoefend  door  de  drie  autonome
diensten die respectievelijk belast zijn met het toezicht op banken en
beursvennootschappen,     het     toezicht     op     verzekerings-     en
herverzekeringsondernemingen en het toezicht op
marktinfrastructuren.  Deze  diensten  zijn  verantwoordelijk  voor  de
verticale dimensie van het toezicht. Een vijfde dienst is belast met de
transversale   operationele   functies   ten   behoeve   van   de   andere
operationele diensten.

Om   ervoor   te   zorgen   dat   het   nieuwe   toezichtmodel   efficiënt
functioneert en de informatie optimaal circuleert, werden binnen de
Bank drie overlegfora opgericht. Ze getuigen van het streven om de
transversaliteit van de benaderingen, de uitwisseling van informatie
en het basisbeginsel van de dubbele controle in praktijk te brengen.

De  overname  van  het  prudentieel  toezicht  heeft  ons  ertoe  aangezet
bijna  200 medewerkers  van  de  voormalige  CBFA  te  integreren.  Ze
werden naar de Bank overgeplaatst om de continuïteit van het toezicht
te verzekeren. Om in  de nieuwe structuur efficiënt te kunnen werken
en  gelet  op  de  nieuwe  werklast,  hebben  wij  hervormingen  tot  stand
gebracht,  waaronder  niet  in  de  laatste  plaats  de  invoering  van  een
secretariaat-generaal,  dat  voortaan  een  groot  deel  van  de  louter
organisatorische taken vervult. 

Op te merken valt dat die hervorming zich in de Bank voordeed op een
ogenblik  dat  de  financiële  crisis  aanhield  en  dat  de  crisis  van  de
overheidsschulden  losbarstte.  In  heel  Europa  stonden  de  centrale
banken onophoudelijk op de bres en maakten ze gebruik van het hele
pakket  aan  instrumenten  waarover  ze  beschikken.  Dit  alles  droeg
ertoe   bij   dat   2011   voor   de   Bank   een   jaar   van   uitzonderlijke
mobilisering werd, en dat in haar velerhande activiteiten, die uitvoerig
worden      toegelicht      in      het      eerste      hoofdstuk      van      het
ondernemingsverslag dat u werd bezorgd. 

Sinds  onze  laatste  algemene  vergadering  werd  in  het  Directiecomité
het  vertrek  van  directeur Praet  gecompenseerd  door  de  benoeming
van directeur Pierre Wunsch. Hij is een hoogwaardige econoom wiens
expertise, vooral op het gebied van financiële stabiliteit, bijzonder goed
van pas komt.

Ik stel voor dat we nu overgaan tot de gedetailleerde toelichting van de
jaarrekening, die reeds een antwoord zal bieden op sommige van de vragen die  we hebben ontvangen. De andere  vragen zullen aan  bod
komen    tijdens    het    daaropvolgende    vragenuur.    Ik    dank    de
aandeelhouders die ons hun vragen vooraf en schriftelijk hebben doen
toekomen, en  die zo  de voorbereiding van  deze  vergadering hebben
vergemakkelijkt en ze vlotter helpen verlopen. 

Ik dank u voor uw aandacht en geef nu het woord aan directeur Pierre
Wunsch.